AĞRISIZ (EPİDURAL ANESTEZİLİ) NORMAL DOĞUM
Doğum belki de yaşam boyu görülebilecek en ağrılı durumlardan birisidir. Doğum sancısı annenin gereksiz yere acı çekmesine ve fizyolojik stres oluşturmasının yanında annenin yorgun düşmesine de neden olur. O yüzden son yıllarda doğum için ağrı kesici tekniklerin kullanımı çok yaygınlaşmıştır.
Ağrısız doğum işlemi (epidural analjezi) rahim kasılmaları düzenli hale geldikten (doğum ağrıları oturduktan) sonra rahim ağzı yaklaşık % 60-70 incelip, açıklığı 4 cm’e ulaşınca yani sancılar anneyi ciddi olarak rahatsız etmeye başlayınca uygulanır. Daha önce uygulanması, kasılmaları etkileyip doğumu geciktirir, geç kalındığında ise hem anne gereksiz ağrı çekmiş olur hem de ağrılar daha sık geleceğinden anne adayı işlem süresince hareketsiz kalamaz ve epidural uygulanması zorlaşabilir.
Epidural Anestezi Uygulanma işlemi 3 aşamada gerçekleşir:
• 1.aşamada annenin sırtında uygulama yapılacak bölge, antiseptik bir sıvı ile silinir ve steril örtüyle örtülür. Bu enfeksiyonu önlemek içindir.
• 2.aşamada cilt ve cilt altı çok ince bir iğne ile uyuşturulur.
• 3.aşamada ise epidural sahaya ucu künt bir iğne yardımıyla kateter yerleştirilir ve ilaç verilir.
Özellikle bu aşamada annenin birkaç dakika kıpırdamadan durması çok önemlidir. Kateter yumuşak bir maddeden yapılmış incecik bir sondadır. İlk yapılan ilacın etkisi geçince ilave ilaç yapılabilmesi için yerleştirilir. Kateterin dışarıda kalan kısmı alerji yapmayan özel flasterle omuza kadar yapıştırılır. Buradan ihtiyaç duyuldukça ara ara ilaç verilir.Bu kateter, doğumdan sonra annenin ağrısı kalmayınca hiç can yanmadan kolayca çıkarılır.
Epidural analjezinin normal doğumda uygulanmasındaki amaç sadece ağrıyı gidermek olduğundan, epidural aralığa sezaryen ameliyatlarına göre daha az dozlarda lokal anestezik verilir. Bu sayede anne adayı ağrı duymadığı halde dokunmaları hissedebilir ve yürüyebilir. Normal doğum için gerekli olan doğum sancısı, kasılmalar vardır ama rahatsız etmez.
Epidural analjezi sizi sersemletmez, hasta hissettirmez, ayrıca bağırsak hareketlerini durdurmaz, gaz çıkarımını engellemez. Hem psikolojik rahatlama, hem de kas spazmının çözülmesiyle normal doğum şansınızı artırır.
Doğum stresinizin çoğunu giderir, kaslarda gevşeme ve rahatlama sağlar. Sancıları ağrı olarak değil, basınç ve kasılma olarak hissedersiniz. Çıkım esnasında kasılmalara eşzamanlı ıkınarak doğuma katılabilir, doğumunuzu çabuklaştırabilirsiniz. Doğum sonrası yorgun, bitkin olmadığınız için bebeğinizi çok daha çabuk kucağınıza alır, hemen besleyebilirsiniz.
• Kanama bozukluğu olanlarda
• Uygulama bölgesinde enfeksiyon veya yanık varlığında
• Pıhtılaşmayı önleyici tedavi alanlarda
• Anne adayının uygulamaya onay vermemesi durumlarında epidural anestezi uygulanmaz.
Epidural analjezinin en sık görülen yan etkisi ani tansiyon düşmesidir (hipotansiyon). Bu problemi önlemek için, işlemden hemen önce damar yolundan yeterli miktarda sıvı verilerek damar yolunun dolması sağlanır.
Ayrıca, işlem sonrası baş ağrısı (tecrübeli uzmanların yaptığı epidural sonrası baş ağrısı çok nadirdir(% 1 civarı)),yetersiz anestezik madde uygulanmasına bağlı tek taraflı anestezi oluşması, kullanılan ilaçlara bağlı hafif derecede alerji ve cilt döküntüleri, enfeksiyon, ıkınma hissini ortadan kaldırarak doğum süresinin uzaması, işlem sonrası idrar yapmada geçici zorluklar ve sinirsel komplikasyonlar(10 000-100 000 de birden az) gibi yan etkiler çok çok nadir olarak görülebilir
İşlem deneyimli ellerde uygulandığında, bu tür problemlerin gelişmesi son derecede nadirdir.